Subscribe
Промената на претседавањето со Советот на Европската унија им нуди на Романија и Бугарија нова надеж за приклучување кон Шенген зоната до крајот на оваа година.
Иако Шпанија, која го презеде ротирачкото претседавање со ЕУ на 1 јули, го стави проширувањето на зоната за слободно движење како приоритет, не постои гаранција дека оваа децениска романска и бугарска желба ќе биде остварена во следните шест месеци. . Особено што новото шпанско претседателство има неколку приоритети и прашања со кои треба да се справи „во последен момент“ пред пролетните избори за Европскиот парламент.
„Шпанското претседателство со Советот на Европската унија смета дека влезот на Бугарија и Романија во Шенген е еден од своите приоритети и ќе работи на консензус за тоа“, изјави шпанскиот амбасадор во Софија, Алехандро Поланко.
Но, за европските безбедносни прашања, Шпанија сака и реформа на миграцискиот пакт со „рамнотежа помеѓу солидарноста и одговорноста“ на земјите-членки.
„Ова ќе бара компромис и „флексибилност од страна на некои земји“, рече Поланко на почетокот на шпанското претседателство во Софија.
„Би рекла дека пристапувањето на Бугарија во Шенген во 2023 година останува главната цел на владата“, коментираше потоа Марија Габриел.
„Сметаме на блиска соработка со шпанското претседателство“ и го продолжуваме дијалогот со земјите кои треба да бидат убедени“, изјави во име на домаќините вицепремиерката и министерка за надворешни работи Марија Габриел, цитирана од Дневник. Таа очигледно мислеше на Холандија и Австрија.
На последното гласање во Советот, Холандија ја условува одлуката на својата земја со последната оценка на ЕУ за владеењето на правото во Бугарија, додека Австрија постави барања од ЕУ за миграциската политика и заштитата на надворешните граници.
Шпанското претседателство има четири главни приоритети. Плус Украина
Ова е петти пат Шпанија да претседава од 1986 година (кога земјата се приклучи на блокот на ЕУ) и последен целосно пред изборите за Европскиот парламент во пролетта 2024 година. Приоритетите и логото на актуелното шпанско претседателство со Европската унија беа претставени во јуни 2023 година од шпанскиот премиер Педро Санчез: промовирање на реиндустријализацијата на Европа, унапредување на еколошката транзиција, зајакнување на социјалниот столб и зајакнување на европското единство, сето тоа под мотото „Европа поблиску еден до друг“.
За време на шпанското претседателство со ЕУ се очекува самит со јужните соседи на ЕУ на кој ќе се разговара за миграцијата, храната, енергетската безбедност и климатските прашања. Следниот состанок на Европската политичка заедница, кој ја обединува ЕУ со земјите од источна и југоисточна Европа, Велика Британија и Турција, ќе се одржи помеѓу 5 -ти и 6 -ти октомври во Гранада.
Но, војната во Украина и процесот на пристапување на Украина во ЕУ се исто така високо на агендата за следните 6 месеци.
„Од гледна точка на Европската унија за пристапот на Украина, моето присуство на првиот ден од ова шестмесечно претседавање (…) покажува јасна и недвосмислена политичка посветеност на институциите на ЕУ“, рече Педро Санчез на состанокот. заедничка прес-конференција со претседателот Володимир Зеленски на 1св јули.
Следните месеци треба да донесат и напредок во преговорите за новиот миграциски пакт. Советот на Европската унија направи решителен чекор кон модернизирање на правилата за азил и миграција на ЕУ на почетокот на јуни, со договор за преговарачка позиција за регулативата за процедурата за азил и регулативата за управување со азил и миграција. Оваа позиција ќе ја формира основата на преговорите на Претседателството на Советот со Европскиот парламент и беше поздравена и од претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен и од претседателката на Европскиот парламент Роберта Мецола.
Двете закони за кои Советот постигна општ пристап се дел од Пактот за миграција и азил, кој се состои од збир на предлози за реформирање на правилата на ЕУ за миграција и азил. Овој нов Пакт за миграција и азил од 23 септември 2020 година беше проследен со низа законски предлози. Тие вклучуваат регулатива за управување со азил и миграција и измена на предлогот за регулатива за процедурата за азил од 2016 година.
Новиот миграциски пакт ќе донесе заедничка процедура низ ЕУ
Регулативата за процедурата за азил (АПР) поставува заедничка процедура ширум ЕУ што земјите-членки мора да ја следат кога луѓето поднесуваат барање за меѓународна заштита. Ги рационализира процедуралните аранжмани (на пр. должина на постапката) и поставува стандарди за правата на барателите на азил (на пр. пристап до преведувач или право на правна помош и застапување).
Регулативата, исто така, има за цел да спречи злоупотреба на системот преку утврдување јасни обврски за апликантите да соработуваат со властите во текот на целата процедура. РПА, исто така, воведува задолжителни гранични процедури со цел брзо да се процени на надворешните граници на ЕУ дали барањата се неосновани или недозволиви. На лицата кои се предмет на процедура за азил на границата не им е дозволен влез на територијата на земјата-членка.
Граничната постапка се применува кога барателот на азил поднесува барање на надворешен граничен премин, по приведување во врска со илегален премин на граница и по слетување по операција за пребарување и спасување. Постапката е задолжителна за земјите-членки доколку апликантот претставува опасност за националната безбедност или јавната политика, ако тој/таа ги довел властите во заблуда со лажни информации или со задржување информации и ако апликантот има државјанство со стапка на признавање помала од 20 %. Вкупното времетраење на постапката за азил и враќање на границата не треба да надминува 6 месеци. Со цел да се спроведат процедурите на границата, земјите-членки мора да воспостават соодветен капацитет за прием и човечки ресурси за да испитаат идентификуван број апликации и да ги спроведат одлуките за враќање во секое време.
На ниво на ЕУ, овој соодветен капацитет е 30 000 лица. Соодветниот капацитет на секоја земја-членка ќе се определи врз основа на формула која ќе го земе предвид бројот на неправилни гранични премини и одбивања за влез во период од три години.
Регулативата за управување со азил и миграција (AMMR) треба да ја замени сегашната Даблинска регулатива откако ќе биде договорена. Даблинската регулатива утврдува правила со кои се одредува која земја-членка е одговорна за испитување на барањето за азил. AMMR ќе ги рационализира овие правила и ќе ги скрати роковите. На пример, сегашната сложена процедура за враќање назад, која има за цел да го префрли барателот назад во земјата-членка одговорна за неговата/нејзината апликација, ќе биде заменета со едноставно известување за враќање назад.
За да се балансира сегашниот систем, каде што неколку земји-членки се одговорни за огромното мнозинство на барања за азил, се предлага нов механизам за солидарност кој е едноставен, предвидлив и остварлив. Новите правила комбинираат задолжителна солидарност со флексибилност за земјите-членки да избираат поединечни придонеси. Овие придонеси вклучуваат преместување, финансиски придонеси или алтернативни мерки за солидарност како што се распоредување на персонал или мерки за градење капацитети. Земјите-членки имаат целосна слобода за видот на солидарноста што ја придонесуваат. Ниту една земја-членка никогаш нема да биде обврзана да се пресели.
Ќе има минимален годишен број на преселби од земјите-членки каде што мнозинството луѓе влегуваат во ЕУ во земјите-членки помалку изложени на такви пристигнувања. Оваа бројка е утврдена на 30.000, додека минималниот годишен број за финансиски придонеси ќе биде 20.000 евра по преселување. Овие бројки може да се зголемат доколку е потребно, а ќе се земат предвид и ситуациите каде што не се предвидува потреба од солидарност во дадена година.
Со цел да се компензира евентуалниот недостаток во бројот на ветените преселби, компензацијата за одговорност ќе биде достапна како мерка за солидарност од втор степен во корист на земјите-членки кои имаат корист од солидарноста.
AMMR, исто така, содржи мерки насочени кон спречување на злоупотреба од страна на барателот на азил и избегнување на секундарни движења (кога мигрантот ја напушта земјата на првото пристигнување за да побара заштита или трајно преселување на друго место). На пример, Регулативата ги утврдува обврските за барателите на азил да поднесуваат барања во земјите-членки на првиот влез или легален престој. Тоа ги обесхрабрува секундарните движења со ограничување на можностите за престанок или пренос на одговорност меѓу земјите-членки и на тој начин ги намалува можностите на апликантот да ја избере земјата-членка во која ќе ја поднесе својата апликација.
Покрај некои несогласувања меѓу земјите-членки, прашањата за миграцијата создаваат и внатрешни тензии. Токму прашањето за ограничување на миграцијата, по неколкунеделни преговори, доведе до пад на холандската влада предводена од Марк Руте.
Руте најави оставка на неговата коалициска влада наведувајќи ги „непремостливите“ разлики по жестоките преговори меѓу четирите владејачки партии за политиката кон бегалците. Напорот на конзервативната партија ВВД на Руте да го ограничи протокот на баратели на азил во Холандија ја подели неговата четирипартиска коалициска влада бидејќи две партии од понизок ранг одбија да ги поддржат неговите предлози. Тензиите дојдоа до врвот кога Руте побара поддршка за предлогот да се ограничи влезот на децата од воените бегалци веќе во Холандија и да се принудат семејствата да чекаат најмалку две години пред повторното обединување, според Ројтерс.
Кратка историја на пристапувањето на Романија и Бугарија во Шенген
Пристапувањето на Романија и Бугарија во Шенген зоната не беше на дневен ред на последниот состанок на шведското претседателство на Советот на министри за внатрешни работи во јуни, иако се разговараше за состојбата на зоната за слободно движење. Сепак, Европската комисија продолжува да дава гаранции дека пристапот на Романија и Бугарија во Шенген зоната во 2023 година останува приоритет, а европската комесарка за внатрешни работи, Швеѓанката Илва Јохансон, постојано изјави дека ќе направи се за да има поволна одлука до крајот на оваа година.
Разочарувањето на Романците поради гласањето против Австрија за членство во Шенген на 8 декември 2022 година се претвори во акција. Во деновите по гласањето на Советот за ЈХА, на социјалните мрежи кружеа повици за бојкот, слики од банки во австриска сопственост како сечат картички и ветувања дека австриските скијачки центри повеќе нема да имаат романски клиенти. Истовремено, во соседна Бугарија, со која Романија се третира како „пакет зделка“ за шенгенското прашање, дел од населението, заситено од тоа да се третира како „втора класа“ во Европа, повикува на формирање на „Мал Шенген“, кој би ги вклучил Романија и Турција.
Исполнувањето на Романија на критериумите утврдени во правото на Шенген беше потврдено на 9- ти јуни 2011 година, на состанокот на Советот за правда и внатрешни работи. Пред тоа, на 8 јуни 2011 година, Европскиот парламент даде позитивно мислење за нацрт-одлуката за пристапување на Романија и Бугарија во Шенген. Успешното завршување на мерките предвидени во Шенгенското право од страна на Романија беше потврдено и од Европскиот совет ( од 13 до 14 декември 2012 година).
„Пристапот во Шенген зоната е право и обврска преземени со Договорот за пристапување кон ЕУ (член 4 од Протоколот за условите и аранжманите за прием на Република Бугарија и Романија во Европската унија, анексиран на Договорот за пристапување на Романија и Бугарија), Романија која сака да учествува во сите форми на соработка насочени кон продлабочување на европската интеграција. Романија де факто ја обезбедува безбедноста на надворешните граници на ЕУ од нејзиниот пристап во ЕУ во јануари 2007 година. Елиминација на контролите на внатрешните граници на Европската унија е еден од највидливите и најважните ефекти на процесот на европска интеграција“, пишува на веб-страницата на романското МНР.