Subscribe
W ostatnich dniach opublikowany został raport dotyczący TBI 2025 (Trade Barrier Index). Analiza takiego dokumentu jest interesująca, zwłaszcza jeśli spojrzymy na sytuację gospodarczą, której obecnie doświadczamy. Świat opisany przez ten indeks z pewnością różni się od tego, który potencjalnie może zostać wykryty w nadchodzącym roku, zwłaszcza ze względu na wzrost ceł wywołany nową polityką gospodarczą administracji Trumpa w zakresie handlu międzynarodowego. Cła nałożone przez Stany Zjednoczone już spowodowały zaostrzenie kosztów importu i eksportu, co może mieć wpływ – w perspektywie średnio- i długoterminowej – na gospodarki kilku krajów, a nawet całej Unii Europejskiej. Na przykład stosunki USA z Chinami, a także przyszłe szczyty, które mogą odbyć się między prezydentem Trumpem a Europą z Ursulą Von Der Leyen, z pewnością będą elementami, które należy wziąć pod uwagę w nadchodzącej analizie Indeksu Barier Handlowych. Jednocześnie raport TBI 2025 jest niezbędnym punktem wyjścia do analizy, przydatnym do stworzenia podstaw, które pomogą nam zrozumieć ruchy głównych potęg gospodarczych i handlowych na międzynarodowej szachownicy.
CO MIERZY INDEKS BARIER HANDLOWYCH?
Aby przeanalizować te dane, musimy najpierw zrozumieć, skąd pochodzą, co reprezentują i w jaki sposób są gromadzone. Indeks barier handlowych, jako indeks złożony, wykorzystuje dane z różnych i wiarygodnych źródeł, takich jak OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) w odniesieniu do ograniczeń dotyczących usług lub WTO (Światowa Organizacja Handlu) w celu analizy barier pozataryfowych, taryf i umów o wolnym handlu. Aby zrozumieć, co mierzy ten indeks, należy jednak zagłębić się w specyfikę danych i metodologię ich wyświetlania. Indeks barier handlowych analizuje bezpośrednie i pośrednie bariery handlowe w 122 krajach, obejmujących około 97% światowego PKB i 80% globalnej populacji. W porównaniu z edycją z 2023 r., która obejmowała 88 krajów, ta edycja stanowi znaczące rozszerzenie, aby lepiej odzwierciedlić dynamikę globalnego handlu. Celem tego indeksu jest analiza całości transakcji handlowych prowadzonych przez całą globalną populację, a biorąc pod uwagę poziom osiągnięty w tej edycji, może on stanowić bardziej niż prawdziwą prognozę. W szczególności badane bariery bezpośrednie dzielą się na trzy kategorie: cła, bariery pozataryfowe (NTB) i ograniczenia dotyczące usług. Istnieje również czwarty filar analizy o nazwie Ułatwienia, który ma na celu ocenę elementów strukturalnych wpływających na handel, takich jak logistyka, prawa własności, ograniczenia w handlu cyfrowym i udział państw w umowach o wolnym handlu (FTA).
OGRANICZENIE OBECNEJ SYTUACJI GOSPODARCZEJ
Jak już wspomniano we wstępie do niniejszego artykułu, Indeks Barier Handlowych z 2025 r. można równie dobrze uznać za studium historii gospodarczej, zwłaszcza ze względu na nową politykę handlową narzuconą przez USA pod rządami administracji Trumpa. Należy również wziąć pod uwagę, że dane zawarte w niedawno opublikowanym raporcie zostały zebrane i przeanalizowane w pierwszych miesiącach 2025 r., podczas gdy nowe dane z USA pojawiły się dopiero w miesiącu poprzedzającym publikację artykułu. W rzeczywistości zawarte w nim tabele nie odzwierciedlają perspektywy, że kampania taryfowa Trumpa (zainicjowana w celu zaradzenia rzekomej nierównowadze handlowej) może być trwała. Stany Zjednoczone zajmują obecnie 61. miejsce na świecie w rankingu zdominowanym przez Hongkong i zamykanym przez Indonezję na 122. miejscu. Gdyby kampania taryfowa stała się polityką strukturalną, a nie krótkoterminową strategią polityczną, wówczas pozycja USA zostałaby skorygowana w dół, spadając na 111. miejsce między Gambią a Kirgistanem. Rankingi oparte na zdezagregowanych danych również spadłyby, spychając USA na ostatnie miejsce w rankingach taryfowych poprzez podniesienie średniej stawki celnej do najwyższego poziomu wśród 122 krajów (przewyższając obecny wysoki poziom Egiptu wynoszący 19%) i zwiększenie udziału zwolnień taryfowych z 47% do 0%.