Subscribe
Trendy w Europie i na świecie w zakresie przeciwdziałania fałszywym wiadomościom i dezinformacji
W połowie stycznia w Brukseli odbyła się sponsorowana przez partię ECR konferencja na temat wolności prasy. Główny temat był kluczowy w świetle zbliżającej się kampanii do wyborów europejskich w czerwcu 2024 r., Zwłaszcza ze względu na trudności w znalezieniu prawdziwie „wolnych” informacji.
Wśród omawianych tematów znalazły się przypadki „skażenia” informacji, strategie wojenne prowadzone za pośrednictwem mediów oraz przeszkody, na jakie napotykają dziennikarze w swojej pracy, ryzykując napaści, uwięzienie lub coś gorszego. Obejmowało to również rosnącą rolę sztucznej inteligencji w świecie komunikacji masowej.
Rola mediów społecznościowych była szczególnie ważna. Pierwotnie zaprojektowane, aby łączyć ludzi, przekształcają się w narzędzia łatwej, wprowadzającej w błąd propagandy politycznej, szczególnie skierowanej do młodszej populacji, ale mającej również wpływ na starsze grupy demograficzne. Nawet prośba o korektę w przypadku celowo fałszywych informacji często okazuje się nieskuteczna. Trudno jest wymazać cel medialny nawet po wydaniu przeprosin przez dziennikarza, który opublikował nieścisłości.
Europa nie jest wolna od poważnych problemów informacyjnych. Raport przeprowadzony i opublikowany przez partię ECR ujawnia, że w latach 2014-2023 zginęło 50 dziennikarzy, w tym redaktorzy Charlie Hebdo zamordowani podczas ataku w styczniu 2015 roku. W tym samym roku Francja zajęła drugie miejsce na świecie pod względem liczby zabitych dziennikarzy.
Godne uwagi incydenty miały miejsce w 2017 r. wraz z zabiciem maltańskiej dziennikarki Daphne Caruany Galizii, zastrzelonej po ujawnieniu zaangażowania polityków w skandal Panama Papers. Innym przypadkiem było zabójstwo dziennikarza Jana Kuciaka i jego dziewczyny po zbadaniu powiązań między rządem Fico a niektórymi włoskimi grupami 'Ndranghety. W 2021 r. w Holandii Peter de Vries został zabity po tym, jak wspierał świadków w procesie przeciwko marokańsko-holenderskiej przestępczości zorganizowanej.
W wydarzeniu w Brukseli wzięła udział duża międzynarodowa delegacja z Armenii, Francji, Mołdawii, Rumunii, Niemiec, Irlandii, Włoch, Polski i innych krajów. Zaczęło się od okrągłego stołu zorganizowanego przez grupę ECR w Parlamencie Europejskim, z udziałem współprzewodniczącego Nicoli Procacciniego (FdI), posła Jorge Buxade, sekretarza generalnego partii Antonio Giordano oraz posłów Ilcic (HR), Ross (NL), De La Pisa Carrión (SP) i Tertsch.
„Często dochodzi do usuwania głosów niezgodnych z głównym nurtem w celu ich uciszenia poprzez wzajemne wzmacnianie” – stwierdził Procaccini podczas okrągłego stołu. Dodał jednak, że główny nurt stracił na popularności, ponieważ zdrowy rozsądek i swobodne wyrażanie myśli za pośrednictwem innych mediów sprawiły, że centroprawica odniosła sukces niemal wszędzie. „Wierzę – podsumował – że nie zawsze będzie możliwe stłumienie naszego punktu widzenia, zwłaszcza tam, gdzie możemy go inteligentnie wyrazić”.
Pierwszy panel, moderowany przez Maicol Pizzicotti Busilacchi, międzynarodową sekretarz ruchu młodzieżowego Fratelli d’Italia, koncentrował się na wolności prasy na poziomie europejskim i międzynarodowym. W panelu wzięli udział sekretarz generalny partii Antonio Giordano (FdI), Ludmila Belcencova, mołdawska przewodnicząca Stop Media Ban, Jorge Martín Frías z hiszpańskiej fundacji „Disenso” oraz włoski dziennikarz Antonio Rapisarda.
„Uważam, że bardzo ważne jest omówienie wszystkiego, co zanieczyszcza informacje i podważa ich jakość. Skupiliśmy się na pojawiających się kwestiach związanych z wolnością prasy i wolnością słowa”, skomentował SG Antonio Giordano. Belcencova, prowadząca „Stop Media Ban”, zwróciła się do publiczności, mówiąc o wyzwaniach stojących przed niezależnymi dziennikarzami w Mołdawii, zajmując się represjami medialnymi i analizując sytuację w całej Europie.
Kolejny panel, moderowany przez dziennikarkę Anne Elisabeth Moutet z francuskiego „The Telegraph”, dotyczył wpływu zagranicznych aktorów na wolność prasy i nadchodzące wybory europejskie, kluczowe dla takich potęg jak Stany Zjednoczone, Rosja i Chiny. Wśród panelistów znaleźli się europosłowie Carlo Fidanza (FdI) i Herman Tertsch (Vox), prawniczka zajmująca się prawami człowieka i członkini „Stop Media Ban” Natalia Bayram oraz Gary Kavanagh, dyrektor Edmund Burke Institute.
Carlo Fidanza przedstawił główne aspekty ustawy o usługach cyfrowych, narzędzia, które może zapewnić większą ochronę wolności słowa w mediach społecznościowych, zapobiegając cenzurze ze strony ich właścicieli. Fidanza podkreślił zewnętrzną ingerencję w kampanie wyborcze i wewnętrzną ingerencję organizacji pozarządowych. Chociaż rozporządzenie może zostać odroczone do czasu po wyborach, potwierdził, że ochrona kampanii wyborczych jest konieczna. Poruszył również kwestię sztucznej inteligencji, potężnego narzędzia, które może prowadzić do produkcji „głębokich podróbek” i rewolucji na rynku pracy.
Oprócz dynamiki już wyjaśnionej, istnieją również elementy, takie jak kryzys gospodarczy – który w związku z tym skłania media do przetrwania w oparciu o liczbę kliknięć, a nie jakość dostarczanych informacji – oprócz złożonej dynamiki społecznej, która powoduje, że system informacyjny przechodzi kryzys.
Wzrost liczby gróźb i przemocy wobec dziennikarzy, koncentracja rynku mediów ograniczająca pluralizm oraz postępująca kontrola polityczna nad radami redakcyjnymi, podważająca w ten sposób samoregulację, pokazują niepokojący obraz europejskiej prasy, stanowiąc kolejne wyzwanie, z którym ECR chce wygrać.
Osobiście uczestnicząc w tym wydarzeniu, mogę jedynie stwierdzić, że problemy z informacją dotyczą całej populacji i widzę wyraźne rozróżnienie: z jednej strony lewica jest zaangażowana w burzenie opinii innych, atakując nawet nie to, co się mówi, ale kto to mówi; z drugiej strony konserwatywna prawica, która wierzy w dyskusję, debatę i wolność wyrażania własnych myśli i akceptowania myśli innych bez uprzedzeń, przedkładając rzeczywistość faktów nad ich osobistą wizję. Wolną Europę buduje się poprzez zjednoczenie sumień wolnych Europejczyków świadomych tego, co się dzieje, więc wolność prasy musi być kluczowym punktem, od którego należy rozpocząć budowanie nowej Europy.