
Komisja Europejska ogłosiła znaczący krok naprzód w walce ze zmianami klimatu i ochroną środowiska, inwestując 86 milionów euro w pięć nowych strategicznych projektów zintegrowanych w ramach programu LIFE.
Inicjatywa ta jest częścią szerszego zobowiązania Unii Europejskiej do rozwiązywania sytuacji kryzysowych związanych ze środowiskiem, ochrony zasobów wodnych i wzmocnienia odporności terytoriów europejskich w obliczu coraz bardziej ekstremalnych zjawisk klimatycznych. Przyznane fundusze zostaną wykorzystane na konkretne i ukierunkowane interwencje, począwszy od oczyszczania zanieczyszczonych rzek, poprzez wzmocnienie środków przeciwpożarowych i przeciwpowodziowych, aż po redukcję emisji gazów cieplarnianych, wnosząc wymierny wkład w osiągnięcie celów Europejskiego Zielonego Ładu.
Dofinansowane projekty obejmą pięć krajów europejskich: Danię, Estonię, Polskę, Słowenię i Islandię. Inicjatywy będą realizowane we współpracy z władzami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi, które będą miały za zadanie przełożenie celów środowiskowych i klimatycznych UE na politykę i interwencje operacyjne na poziomie terytorialnym. W Danii projekt ma na celu poprawę gospodarki wodnej i zwiększenie zdolności reagowania na ekstremalne zjawiska klimatyczne, takie jak susze i powodzie. W Estonii środki zostaną wykorzystane do regeneracji cieków wodnych i ochrony ekosystemów wodnych. Polska skoncentruje się na zapobieganiu i zarządzaniu pożarami lasów, które są coraz częstszym zjawiskiem ze względu na wysokie temperatury latem. W Słowenii projekt będzie wspierał interwencje mające na celu zmniejszenie ryzyka hydrogeologicznego i poprawę ochrony obszarów wiejskich. W Islandii nacisk zostanie położony na redukcję emisji zmieniających klimat poprzez transformację energetyczną i strategie ochrony gleby. Jednym z najważniejszych aspektów tej inicjatywy jest możliwość generowania dodatkowych inwestycji: Projekty LIFE będą działać jako katalizatory przyciągające dodatkowe fundusze z innych europejskich instrumentów finansowych, takich jak fundusze rolne, strukturalne, regionalne i badawcze. Do nich dołączą środki krajowe i inwestycje sektora prywatnego, zwielokrotniając wpływ interwencji na gospodarkę i środowisko. To zintegrowane podejście reprezentuje korzystny model wielopoziomowego zarządzania, w którym działania europejskie są zharmonizowane z lokalnymi strategiami, promując współpracę między instytucjami publicznymi i podmiotami prywatnymi.
Zapowiedziana inwestycja wpisuje się w szerszy kontekst, naznaczony coraz bardziej widoczną pilnością: zmiany klimatu przyspieszają, wywierając niszczycielski wpływ na terytoria, społeczności i sektory gospodarki. Powodzie, pożary lasów i niedobór wody nie są już zjawiskami wyjątkowymi, ale powtarzającymi się sytuacjami kryzysowymi, które wystawiają na próbę odporność środowiskową i społeczną Europy. Z tego powodu Komisja Europejska nadal wzmacnia program LIFE, aktywny od ponad 30 lat, uznając go za strategiczne narzędzie do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. i wdrożenia Europejskiego Zielonego Ładu na szeroką skalę.
Nawet jeśli projekty finansowane w tej rundzie nie dotyczą bezpośrednio Włoch, przyjęte podejście stanowi szansę i model, który można powielać. W rzeczywistości nasz kraj stoi przed podobnymi wyzwaniami: ekstremalne zjawiska pogodowe, pożary lasów, niestabilność hydrogeologiczna i zanieczyszczenie rzek są głównymi kwestiami w krajowej agendzie środowiskowej. Dzięki większemu udziałowi w konkursach LIFE i skutecznej koordynacji między władzami lokalnymi, rządem centralnym i partnerami europejskimi, Włochy mogą wykorzystać nowe możliwości finansowania ochrony środowiska i innowacji, aktywnie przyczyniając się do realizacji celów UE.
Dzięki nowym funduszom LIFE Unia Europejska potwierdza swoją chęć przejścia od słów do czynów, konkretnie wspierając transformację ekologiczną i odporność na zmiany klimatu. Projekty uruchomione w Danii, Estonii, Polsce, Słowenii i Islandii są nie tylko konkretną odpowiedzią na problemy środowiskowe, ale także zapowiedzią zrównoważonej przyszłości, budowanej w oparciu o strategiczną wizję, współpracę i odpowiedzialność. Inwestowanie w środowisko naturalne dzisiaj oznacza ochronę dobrobytu przyszłych pokoleń. Europa zdecydowanie obrała tę drogę – teraz wszystkie kraje członkowskie, w tym Włochy, muszą nią podążać z determinacją.