Subscribe
„Кравите се новиот јаглен“, вели глобалната лоби група која се обидува да ги убеди владите да ги укинат сточарските фарми со образложение дека ѓубривото е главен извор на загадување. FAIRR, кој се смета себеси за група инвеститори загрижени за климатските промени, повикува на искоренување на конвенционалното земјоделство бидејќи во спротивно владите нема да можат да ги исполнат своите климатски цели, а глобалното затоплување ќе ја убие планетата. Но, се чини дека вистинската причина е обидот да се воведе голема потрошувачка на синтетичко месо.
Иницијативата на инвеститорската група не е единствена што се залага за растурање на конвенционалните фарми. Овој нов тренд беше прифатен дури и од претставници на Белата куќа. Еден од нив е претседателскиот советник Џон Кери, чии тврдења дека земјоделството е одговорно за 30% од емисиите на стакленички гасови, предизвика негодување кај американските фармери, на кои им се заканува да ги загубат своите бизниси. Од САД до Шри Ланка, вакви протести се одржаа во многу земји во последните две години, а најжестоки во Европа се во Холандија. Владата во Хаг прави планови за намалување на бројот на добитокот до 30% за да се усогласи со еколошките политики во Брисел, кој преговара за драконски прописи. Овие регулативи несомнено ќе ги погодат земјоделците во земјите-членки на ЕУ. Покрај намалувањето на бројот на добиток, во прашање се цели за намалување на количината на ѓубрива што може да ја користат фармерите, што некои земји го сметаат за дискриминаторски. Износите на субвенциите исто така се сметаат за дискриминаторски.
Европското земјоделство презема еден удар по друг во последните години. Таа претрпе во пандемијата Ковид, заедно со другите сектори на економијата, од одложени прекугранични пратки и недостиг на сезонски работници, доживеа кризи со економско и социјално влијание – како што се кризите со млеко и овошје и зеленчук – суши и феномени, и мораше да се справи со нелојалната конкуренција од украинското жито по избувнувањето на војната. И сето тоа додека Дамоклов меч виси над главите на земјоделците: новите европски директиви за намалување на емисиите на азот и метан.
Најжестоки протести се одржуваат во Холандија. Тие продолжија и оваа есен, откако владата ги објави плановите за намалување на бројот на говеда, овци, свињи и кокошки за борба против загадувањето со азот. Намалувањето на бројот на добитокот за 30% е едно од најновите решенија до кои дојде холандската влада за да ги исполни климатските цели. За да се заштитат природните резервати, земјоделскиот сектор ќе мора да го сноси товарот од намалувањето на емисиите на стакленички гасови. Холандските фармери протестираат еднаш на неколку месеци од минатата година, кога Холандија беше поставена тешка цел за намалување на употребата на пестициди во земјоделството, како што бара ЕУ. Според пресметките направени од експерти на Европската комисија – официјално не се знае како – Холандија би морала да ја намали количината на пестициди што се користат за 65% за да ги достигне целите на заедничката зелена политика.
Холандија е петти најголем извозник на храна во светот, по САД, Германија, Обединетото Кралство и Кина, а според официјалните статистики, таа е меѓу најголемите загадувачи на амонијак и азотни оксиди во Европа, голем дел од сточарските фарми во земјата. Според анализата, за да се исполнат еколошките цели, ќе треба да исчезнат 50.000 фарми. Но, кабинетот на Марк Руте, кој има министер без ресор задолжен за управување со борбата против амонијак и азотни оксиди, подготви план за купување на овие бизниси. Според владата во Хаг, ова ќе биде „најголемата земјоделска реформа во историјата на земјата“.
Целите за намалување на пестицидите, за кои се дискутираше и во Европскиот парламент, предизвикаа незадоволство кај некои земји кои сметаат дека повторно се прави дискриминација.
„Ние, на пример, на прво место за употреба на пестициди ја имаме Холандија, која користи 8,8 кг/ха. Романија користи 0,6 кг/ха. Холандија ќе мора да намали за 65%, што ќе ја остави со околу 4 кг/ха Додека Романија со намалување од 35% ќе остане со 0,4/ха.Ова е дискриминација и неправилна примена на ова намалување на пестицидите.Ако Холандија намали за 4,4 кг и остане на околу 4 кг/ха, а Романија на 0,4 кг/ха, би имале 10 пати разлика. Помеѓу 4 и 0,4 е огромна разлика. Не можете да дозволите една земја да користи 10 пати повеќе пестициди од земја која веќе користи меѓу најмалку пестициди во ЕУ. неправедно и ја става Романија во многу тешка ситуација“, објасни романската европратеничка Кармен Аврам кога за ова прашање се расправаше во Европскиот парламент.
Романија не го жртвува земјоделството заради намалување на емисиите на метан
Жестока се разговараше и за прашањето за намалување на добитокот. Поранешниот романски министер за животна средина Танцос Барна рече дека има „голем притисок“ да се стори тоа. Повеќето земји-членки, вклучително и Романија, не сакаат да ги колат сите нивни земјоделци заради намалување на емисиите на метан, азот и јаглерод, па затоа преговорите се тешки.
„Спорот е жесток“, рече поранешниот романски министер за животна средина претходно оваа година.
Засега не сите земји од ЕУ ги применуваат европските правила за проверка како азот, ѓубриво и со тоа емисиите на метан влијаат врз животната средина. Во Романија, тие се проверуваат на фармите кога се издава еколошката дозвола, без разлика на нивната големина. Ова овластување е апсолутно задолжително, особено ако фармите се изградени со европски средства. Новите европски правила, сепак, ќе важат генерално за сите, рече поранешниот романски функционер.
Европските производители на месо, вклучително и Романците, веќе ги изразија своите приговори за амандманот од 2010 година на Директивата за индустриски емисии на ЕУ (IED), која бара од нив да преземат мерки за намалување на емисиите на метан и амонијак. Причината – зголемување на трошоците за производство.
Така, многу фарми ќе потпаднат под директивата, подложувајќи ги на режим сличен на другите големи индустриски инсталации. Сè на сè, додека се зборува за тоа како да се намали потрошувачката на месо и житни производи, Европската комисија најде решение: домашно брашно за крикет, кое може да се користи за правење сè, од бухти до грицки, па дури и може да се вклучи во ‘ јадења со месо. Претходно оваа година, комисијата одобри влез на пазарот на ЕУ на производ од Виетнам – делумно обезмастениот прав од штурецот, научно познат како „ Acheta domesticus“ , трет таков производ што се наоѓа во многу од храната што ја јадеме.
Според статистичките податоци, земјоделските процеси на ЕУ произвеле 382 милиони тони еквивалент на CO2 во 2020 година, од вкупните нето емисии на стакленички гасови (стакленички гасови) од 3,13 милијарди тони еквивалент на CO2. Земјоделството, шумарството и рибарството се рангирани на петтото место во ЕУ во однос на секторите што ги загадуваат стакленички гасови, по енергетиката (23,3%), транспортот вклучувајќи воздухопловство (23,2%), домаќинствата, трговијата, институциите и други (15,4%) и индустријата и градежништвото ( 12,1%).
Според експертите, земјоделските процеси генерираат три стакленички гасови: јаглерод диоксид (CO2), метан (CH4) и азотен оксид (N2O). Метанот и азотниот оксид се главните стакленички гасови генерирани од земјоделството, кое исто така беше најголемиот извор на емисии на овие гасови, произведувајќи 55,4% од емисиите на метан и 80,1% од емисиите на азотен оксид во ЕУ. Двете акции се зголемија во последните три децении. Спротивно на тоа, земјоделството учествуваше со само 0,4% од загадувањето со CO2 во ЕУ, дел што останува непроменет помеѓу 1990 и 2020 година. Ентеричната ферментација, или ферментацијата на добиточната храна за време на дигестивните процеси на животните, е извор на емисии на метан, а земјоделското земјиште е извор на емисии на јаглерод диоксид, метан и азотен оксид, но може да складира и стакленички гасови. Емисиите од ентерична ферментација учествуваа со 42,9% од сите емисии на стакленички гасови од земјоделството на ЕУ во 2020 година, земјоделското земјиште учествуваше со 38,4% од загадувањето на земјоделските стакленички гасови и управувањето со ѓубриво – 14,8%.