Subscribe
Na pierwszym międzyrządowym szczycie Włochy-Albania rząd Giorgia Meloniego umacnia swoje przywództwo w zakresie zarządzania migracją, współpracy obronnej, bezpieczeństwa energetycznego i wzrostu gospodarczego.
Partnerstwo między Włochami a Albanią weszło w nową, ambitną fazę. 13 listopada premier Giorgia Meloni i jej albański odpowiednik Edi Rama spotkali się w Villa Doria Pamphili w Rzymie na pierwszym międzyrządowym szczycie obu narodów. Wydarzenie to było nie tylko symbolicznym gestem przyjaźni, ale także namacalnym wzmocnieniem strategicznych wpływów Włoch na Bałkanach i w regionie Morza Śródziemnego.
Trzynaście miesięcy po uruchomieniu pierwszych włoskich ośrodków dla migrantów na albańskiej ziemi, spotkanie miało na celu rozszerzenie dwustronnej agendy daleko poza migrację. Obaj przywódcy podpisali szereg nowych umów obejmujących rozwój gospodarczy, infrastrukturę, obronność, bezpieczeństwo, energię, środowisko, zdrowie, innowacje i edukację. Dzięki piętnastu porozumieniom rządowym i technicznym wymienionym w ciągu jednego dnia, szczyt podkreślił proaktywną dyplomację Włoch i ich zdolność do przekształcania wizji politycznych w wyniki operacyjne.
Strategiczny sojusz zakorzeniony w zaufaniu
Dzień rozpoczął się od ciepłego powitania obu premierów, symbolizującego głębokie relacje osobiste i polityczne. Pomimo tego, że pochodzą z różnych rodzin politycznych – Meloni jest konserwatystą, a Rama socjalistą – ich partnerstwo rozwinęło się dzięki wzajemnemu szacunkowi i pragmatycznej współpracy. Ta relacja okazała się kluczowa w przekształceniu włosko-albańskiego związku z historycznej przyjaźni w pełnoprawny sojusz strategiczny.
Podczas dwustronnych rozmów przywódcy poruszyli palące kwestie międzynarodowe, w tym wojnę w Ukrainie, ale ton szczytu był w dużej mierze konstruktywny i wybiegający w przyszłość. Rzym potwierdził swoje „silne poparcie” dla celu Albanii, jakim jest zakończenie procesu akcesyjnego do Unii Europejskiej do 2030 roku. Dla rządu Meloniego poparcie to wzmacnia rolę Włoch jako kluczowego mediatora między UE a Bałkanami Zachodnimi, wspierając stabilność i demokratyczną konsolidację w regionie.
Współpraca gospodarcza i energetyczna: Wspólne budowanie przyszłości
Włochy pozostają głównym partnerem handlowym Albanii, a szczyt miał na celu pogłębienie tej gospodarczej współzależności. Wspólne projekty, takie jak Europejski Korytarz VIII i partnerstwo w zakresie energii odnawialnej między Włochami, Albanią i Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, już kształtują nową mapę energetyczną i infrastrukturalną w Europie Południowo-Wschodniej.
Poprzez zaangażowanie kluczowych włoskich przedsiębiorstw i agencji publicznych – takich jak Cassa Depositi e Prestiti, SACE, SIMEST, Leonardo i Civil Protection – rząd Meloni aktywnie promuje włoską wiedzę przemysłową i technologiczną za granicą. Takie podejście nie tylko wzmacnia dwustronną współpracę, ale także wspiera włoską konkurencyjność i tworzenie miejsc pracy w kraju.
Kluczowy jest zwłaszcza wymiar energetyczny. Partnerstwo z Albanią wzmacnia włoską strategię dywersyfikacji, zmniejszając zależność od niestabilnych źródeł, jednocześnie pozycjonując ten kraj jako centralny ośrodek zielonej transformacji w regionie Morza Śródziemnego.
Migracja: Innowacyjne rozwiązania i europejskie przywództwo
Sercem dwustronnego dialogu pozostaje kontrowersyjny, ale przyszłościowy protokół migracyjny podpisany dwa lata temu. Inicjatywa ta – zezwalająca Włochom na przetwarzanie niektórych procedur azylowych na terytorium Albanii – stanęła w obliczu wyzwań sądowych i logistycznych, ale stanowi jedną z najbardziej innowacyjnych odpowiedzi Europy na nielegalną migrację.
Podczas gdy dwa ośrodki w Shengjin i Gjader nie osiągnęły jeszcze pełnej zdolności operacyjnej, włoski rząd nadal postrzega projekt jako inwestycję długoterminową. Minister spraw wewnętrznych Matteo Piantedosi podkreślił niedawno, że obiekty te odegrają kluczową rolę we wdrażaniu przyszłego paktu UE w sprawie migracji i azylu, który wzywa do przyspieszenia procedur granicznych dla osób ubiegających się o azyl.
Szersza strategia migracyjna włoskiego rządu już przynosi rezultaty. Według oficjalnych danych liczba wyładunków spadła o ponad połowę – z 146 868 w 2023 r. do 61 482 w tym roku – co pokazuje skuteczność zdecydowanej, ale humanitarnej polityki, która łączy odstraszanie, współpracę międzynarodową i zgodność z europejskimi ramami.
Kompleksowa wizja stabilności i wzrostu gospodarczego
Szczyt podkreślił również determinację Włoch do zajęcia się kwestią migracji w szerszych ramach rozwoju i bezpieczeństwa. W budżecie na 2026 r. przeznaczono około 30 mln euro – wzrastając do 71 mln euro w ciągu trzech lat – na wdrożenie dwustronnego protokołu z Albanią, obejmującego inwestycje operacyjne, logistyczne i technologiczne. Zasoby te będą wspierać nie tylko zarządzanie migracją, ale także modernizację sądownictwa i administracji, tworząc model zarządzania opartego na współpracy, który mógłby zostać powielony w innych partnerstwach UE.
Dla premier Giorgii Meloni to spotkanie było czymś więcej niż dyplomatycznym sukcesem – było dowodem na odzyskanie przez Włochy międzynarodowej pozycji. Łącząc stanowczość w kwestiach bezpieczeństwa z konstruktywną wizją współpracy gospodarczej i kulturalnej, jej rząd wyznacza nowy standard europejskiego przywództwa w regionie Morza Śródziemnego.
Gdy dwaj przywódcy zakończyli szczyt wspólnymi oświadczeniami dla prasy, ich przesłanie było jasne: partnerstwo Włoch i Albanii to nie tylko zarządzanie wyzwaniami, ale także wykorzystywanie możliwości. Od migracji po energię, od obrony po innowacje, Rzym i Tirana idą razem w kierunku wspólnej przyszłości stabilności, dobrobytu i wzajemnego szacunku.
Alessandro Fiorentino