
На 12 мај, неколку дена по неговиот избор на папскиот престол, новиот папа Лав XIV се сретна со претставници на меѓународните медиуми, повикувајќи ги да бидат вистински миротворци во својата работа: „да ги разоружаме зборовите и да помогнеме во разоружувањето на земјата“, рече Папата. Во исто време, се прошири веста за телефонски разговор помеѓу Светиот Отец и украинскиот премиер Зеленски, кој наводно се фокусирал на потребата од постигнување праведен мир за Киев, како и ослободување на затворениците и враќање на украинските деца депортирани во Русија. По ова прашање, се вели дека Зеленски побарал и директна помош од ватиканската дипломатија за отворање канал и овозможување на враќањето. Слично на тоа, се вели дека премиерот му ги објаснил на Папата условите на 30-дневниот прекин на огнот, како и ја повторил апсолутната подготвеност на Киев да продолжи со преговорите во која било форма, дури и директни разговори. Ова не е само ритуален дијалог, особено ако го ставиме во рамките на меѓународната динамика што се расплетува во овие часови и што би можело – во наредните денови, или поверојатно во наредните недели – да напише ново поглавје во историјата на конфликтот меѓу Русија и Украина.
ПРЕКИН НА ОГНУВАЊЕТО
Ова е прашање кое не е ограничено само на националните граници, туку силно влијае на границите и карактеристиките на меѓународната рамнотежа. Со најновиот „самит на добронамерните“ и предлогот за 30-дневен прекин на огнот, требаше да се отвори нов канал, заедно со нова можност за дијалог и средба за да се тргне по патот кон решавање на конфликтот. За жал, како што често се случува во овие случаи, ситуацијата е многу посложена отколку што може да се замисли. Би рекле дека наликува на игра покер, но со оглед на тоа што меѓу играчите во аферата се Русија на Владимир Путин и САД на Доналд Трамп, можеби шаховската метафора е многу посоодветна.
ШАХОВСКА ИГРА
Почетокот на играта секако е претставен со повикот за безусловно 30-дневно примирје донесено по Самитот на доброволците директно од францускиот премиер Емануел Макрон, по постигнувањето договор со германскиот канцелар Фридрих Мерц, неговиот британски колега Кир Стармер и полскиот премиер Доналд Туск. Одлука која овој пат, по месеци неодлучност и набљудување од страна, ја добива поддршката и од САД. Рускиот контрапотег секако беше диктиран од ова ново прегрупирање, речиси заварување на Атлантската алијанса толку многу доведена во прашање во последните месеци. Владимир Путин би сакал да го помести прашањето малку подалеку (иако ќе треба да се види дали по зборовите ќе следат дела) со тоа што ќе ја покрене можноста за започнување директни преговори со Украина уште оваа недела со посредство на турскиот премиер Реџеп Таип Ердоган. Русија речиси како да сака да ја открие својата страна, поради што, по поканата, САД веднаш му советуваа на Зеленски да прифати, за да ги тестира вистинските намери на Кремљ.
УЛОГАТА НА ТУРЦИЈА
Секако, изборот на Путин да го вклучи турскиот премиер не е случаен. Прво на сите, мора да се запомни каква беше позицијата на Ердоган кон Москва за време на конфликтот. Освен што беше многу поблизок до својот трговски сојузник, турскиот премиер во овој момент може да му биде корисен и на Путин во намалувањето на присуството на САД на меѓународната сцена, како во однос на директното вклучување на претседателот Трамп, така и во однос на улогата (смета за маргинална) што досега ја играше претставникот на Белата куќа, Стив Виткоф.
РЕЗУЛТАТИТЕ ОД ПРИБЛИЖУВАЊЕТО
Секако е пожелно да се продолжат разговорите и да се прекинат непријателствата (иако привремено). Временскиот период на ова примирје и на можните самити не е добро дефиниран во моментов, ниту пак страните што би ги играле различните актери. Она што е сигурно е дека Самитот на оние што се волни некако ќе се обиде да си издвои улога, која, сепак, би можела да биде маргинална поради обновениот интерес на САД или поради истакнатоста – пренесена од Русија – на турскиот премиер.