Subscribe
Понтификатот на папата Лав XIV започнува со непогрешлив знак на духовна свеченост и доктринарна длабочина: враќањето на латинската миса, употребата на ферулата на Павле VI и инаугуративната проповед центрирана на љубовта кон Христос и понизноста на служењето. Со над сто илјади верници собрани на плоштадот Свети Петар и присутни делегации од секој континент, вклучувајќи ги и политичките лидери на Западот, новиот римски епископ понуди не само религиозно обраќање, туку и индиректна порака до светот – порака за единство, традиција и надеж.
Кога Лав XIV им се обратил на луѓето со зборовите: „Доаѓам кај вас како брат“, тој го сторил тоа со треперечки раце и видливи емоции. Тоа не бил театарски јазик на светски водач, туку искрен глас на човек кој ја гледа својата служба како служба, а не како владеење. Во време на културна дезинтеграција, духовна конфузија и геополитичка фрагментација, Папата ја потврдил улогата на Петровците не како седиште на моќ, туку како пастирска служба вкоренета во љубовта и вистината.
Од Петар до Лав: Црква што води, а не прави компромиси
Цитирајќи го Свети Августин – „Ти нè создаде за себе, а нашето срце е немирно сè додека не почива во тебе“ – Папата го потврди приматот на Бога и потрагата на душата по вистината. Со тоа, тој го постави теолошкиот тон за својот понтификат: враќање кон суштината на верата, без отстапки и двосмислености кои, во последните децении, честопати ги дезориентираа верниците.
Лав XIV јасно стави до знаење: Црквата нема да биде платформа за идеологија, ниту простор за политички активизам облечен во религиозна облека. Неговата порака беше порака за единство – туку единство засновано на вера, а не на релативизам. Неговиот акцент на Црквата како „семејство кое оди заедно“ го отфрнуваше клерикализмот и авторитаризмот, додека го бранеше светиот авторитет на Преданието. Светиот Отец зборуваше за службата на Петар како „обележана со жртвена љубов“, а не со „пропаганда, доминација или самопромоција“. Во Црква поделена и често самореферентна, ова беше здив на свеж воздух.
Континуитет низ тага: Од погребот на Франсис до обновен Запад
За целосно да се разбере духовното и геополитичкото значење на првите чекори на Лав XIV, мора повторно да се посети погребот на папата Франциск. Тој момент на колективно жалење ги собра шефовите на држави, религиозните водачи и обичните верници во заедничка свест за крајот на едно историско поглавје. Но, тоа исто така го означи почетокот на нешто ново.
Среде свеченоста на погребот, се случи неочекуван и симболичен настан: приватна средба меѓу поранешниот американски претседател Доналд Трамп и украинскиот претседател Володимир Зеленски. Во време кога тензиите беа високи, а јазот меѓу делови од западната алијанса изгледаше непоправлив, таа средба го означи почетокот на затоплувањето – претпазлив, но значаен гест кон единство.
Токму по оваа нова отвореност, премиерката Џорџија Мелони ја презеде улогата на градител на мостови. Таа беше присутна на погребот на папата Франциск. Таа разбра – можеби пред другите – дека Италија може и треба да игра централна улога во усогласувањето на стратешките интереси на Западот со неговите духовни основи.
Ден на дипломатијата на Мелони: Рим како главен град на Западот
На самиот ден на востоличувањето на Лав XIV, додека литургиската церемонија се одвиваше во срцето на христијанскиот свет, Рим беше домаќин и на трилатерален политички самит од извонредно значење. Џорџија Мелони ги пречека потпретседателот на САД Џ. Д. Венс и претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен во Палацо Киги, нагласувајќи ја централната улога на Италија во атлантскиот дијалог.
Далеку од симболична фото-опција, состанокот се осврна на суштински прашања: трговски тарифи, соработка во енергетиката и технологијата и координација за глобалните предизвици, вклучувајќи ја поддршката за Украина и стабилизацијата на Блискиот Исток. Но, местото и времето беа сè друго освен случајни.
Додека плоштадот „Свети Петар“ одекнуваше од свети химни, само неколку улици подалеку, лидерите на Западот дискутираа за иднината на глобалниот поредок. Овој паралелизам испрати моќна порака: Рим повторно е духовното и политичкото срце на западната цивилизација. А во центарот на сето тоа стои Џорџија Мелони.
Џеј Ди Венс, новата фигура на американското конзервативно движење поврзано со поранешниот претседател Трамп, проговори јасно: „Премиерката Мелони е добра пријателка. Таа понуди да изгради мост меѓу САД и Европа, а и претседателот Трамп и јас со задоволство ќе го прифатиме тоа.“ Неговите зборови не беа само дипломатија – тие го потврдија формирањето на нова стратешка оска меѓу конзервативните сили на Западот.
Урсула фон дер Лајен, која често се смета за претставник на поинаква визија за Европа, не ја криеше својата благодарност: „Ние го делиме најголемиот трговски однос во светот, вреден над 1,5 трилиони долари годишно. Разменивме документи, а нашите тимови работат на деталите. Она што нè обединува е желбата да постигнеме добар договор за двете страни.“
Мелони, потсетувајќи се на нејзината неодамнешна посета на Вашингтон, нагласи дека го предложила овој состанок пред еден месец за време на разговорите со Доналд Трамп: „Горда сум што сум домаќин на двајца од лидерите на САД и ЕУ. Улогата на Италија е да го олесни дијалогот“.
Нова надворешна политика, вкоренета во идентитетот
Со децении, Италија се сметаше за спореден играч во меѓународната дипломатија. Но, Мелони го преработи сценариото. Нејзината влада докажа дека може да се биде суверен и интернационалист, конзервативен и ефикасен. Преку смирена дипломатија, цврсти вредности и доследно лидерство, таа ја постави Италија во срцето на трансатлантските односи.
Поминаа деновите на бесмислено смирување или зависност од бирократскиот централизам. Наместо тоа, Италија сега зборува со свој глас – самоуверен, вкоренет и почитуван. Топлата прегратка меѓу Зеленски и Мелони за време на востоличувањето на Папата, пред претседателот Матарела и меѓународните камери, не беше само емотивен момент. Тоа беше визуелна потврда дека Италија не е изолирана. Напротив: таа сè повеќе се смета за централен јазол во мрежата на западното лидерство.
Дури и израелскиот претседател Исак Херцог се сретна со Мелони во рамките на ѕидините на Ватикан, потврдувајќи го стратешкото партнерство меѓу Италија и Израел – особено во технолошкиот, научниот и енергетскиот сектор. Овој однос, потврден по посетата на Херцог на Рим во февруари, е камен-темелник на италијанската дипломатија на Блискиот Исток.
Лав XIV и Мелони: Две улоги, една мисија
Додека папата Лав XIV ја повикува Црквата да стане знак на единство и помирување, Џорџија Мелони ја позиционира Италија како политички мост, способен за градење консензус без откажување од суверенитетот. Во време кога хаосот често го заменува лидерството, а идеологијата мудроста, овие две фигури претставуваат стабилност – едната духовна, едната временска.
Одлуката на Лав XIV да го истакне Павле VI како референтна фигура е откривачка. Павле VI го затвори Вториот ватикански собор, водејќи ја Црквата низ турбулентни времиња со разумност и верност. Слично на тоа, Лав XIV се чини решен повторно да ја поврзе Црквата со нејзините доктринарни корени без да ја исклучи од дијалог. Неговиот акцент на добротворноста како „вистински авторитет“ на Рим зборува многу: не станува збор за моќ, туку за кредибилитет.
Западот преобликуван во Рим
Во еден ден, Вечниот град го потсети светот на неговата вечна привилегија: да обединува, а не да дели, да гради, а не да уништува. Востоличувањето на папа кој се нарекува себеси „брат“ и ја отфрла црковната суета беше придружено со подемот на државничка која бара почит не со сила, туку со доследност и визија.
Рим повторно е шарка на Западот. Под сенката на куполата на Свети Петар, геополитиката и верата се сретнаа во хармонија. И од оваа нова синергија, произлезе порака: традицијата не е непријател на напредокот, а силните корени не го спречуваат дијалогот – тие го овозможуваат.
Во ера на неизвесност, конзервативниот глас се врати во центарот – не за да се наметне, туку за да го потсети Западот кој е. Тој глас сега зборува и на проповедницата на црквата „Свети Петар“ и во салите на Палацо Киџи.