fbpx

Новата листа на безбедни земји и забрзувањето што дава причина за владата на Мелони

Политика - април 27, 2025

Создавањето првична листа на безбедни земји на потекло за Европската Унија секако е чекор напред од страна на Комисијата во однос на имиграциските политики, покрај тоа што може да се опише (во подготвеноста да се забрзаат одредени правила) како чекор поблиску до системот замислен и воспоставен од италијанската влада на премиерот Џорџија Мелони.

СПИСОК НА БЕЗБЕДНИ ЗЕМЈИ НА ПОТЕКЛО
Претставувањето на оваа листа веќе го најави и претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во своето писмо до лидерите на земјите-членки како подготовка за самитот на ЕУ во март. Претседателката во тој текст ја потврди својата намера да го состави списокот и да го презентира во следните недели. Така, на 16 април беше објавен списокот, со резултат на тоа што многу граѓани од петнаесет различни земји ги анализираа нивните барања за азил по забрзана постапка. Овој процес, како што е предвиден и во минатогодишниот пакт за миграција, може да се спроведе на граница или во транзитни зони. Списокот ги вклучува и земјите кандидати за влез во Европската унија, бидејќи Комисијата сметаше дека тие веќе ги исполнуваат (барем во принцип) критериумите за „безбедна земја“ за добивање на овој статус. Оваа листа ги вклучува Албанија, Босна, Грузија, Молдавија, Црна Гора, Северна Македонија, Србија и Турција, на кои се додадени Косово, Бангладеш, Колумбија, Египет, Индија, Мароко и Тунис. Нормално, списокот може да се ажурира со текот на времето и во секој случај не ги заменува списоците што ги составуваат владите на поединечните земји-членки на ЕУ, туку само ги дополнува. За да се разбере оваа листа, секако мора да се земат предвид податоците и всушност мора да се има на ум дека мигрантите од овие земји имаат многу ниска стапка на признавање на меѓународна заштита, често дури и помала од 5%.

ВЛЕГУВАЊЕ ВО СИЛА И ЗАБРЗУВАЊЕ
Она што го направи Комисијата секако претставува важен чекор напред, особено за земјите-членки најдиректно вклучени во феноменот на имиграцијата, бидејќи се наоѓаат на границите на Европската унија. Сепак, имајќи предвид дека Пактот за миграција и азил нема да стапи на сила до јуни 2026 година, секако е важно да се анализира предлогот на Комисијата за забрзување на имплементацијата на две правила. Првата се однесува на можноста земјите-членки да применуваат забрзана постапка за граѓаните кои пристигнуваат од земји каде што 20% или помалку од апликантите добиваат некаков вид меѓународна заштита. Второто правило се однесува на назначувањето на безбедни земји на потекло (кои ја дополнуваат листата на Комисијата) и безбедни трети земји (места каде што барателите на азил одбиени од ЕУ може да бидат депортирани), давајќи им можност на земјите-членки да исклучат региони или категории на поединци кои јасно и недвосмислено може да се идентификуваат.

ИТАЛИЈАНСКИОТ СЛУЧАЈ
Фактот што премиерот Мелони веднаш ја поздрави иницијативата на Комисијата секако е поврзан со критичните прашања што Италија ги најде во функционирањето на договорот со Албанија. Всушност, во минатото не било лесно да се реши спорот околу прогласувањето на земја како безбедна. Ова ги наведе судовите на некои земји на ЕУ да ги блокираат процедурите за протерување на мигрантите кои се обработуваат по брза постапка. Причината за оваа одлука се однесуваше на методот со кој една земја може да се смета за безбедна. Истото прашање доведе и до проблемите на договорот меѓу Италија и Албанија, при што владата на Мелони сакаше да ги обработи барањата на некои баратели на азил на албанска територија. Замрзнувањето на трансферите, и во овој случај, беше донесено од страна на судовите (и упатено до Судот на правдата на ЕУ), бидејќи не беше јасно дали земјите на потекло на апликантите може да се сметаат за безбедни во целост. Токму поради оваа причина, премиерот Мелони го поздрави не само списокот предложен од Комисијата (редуктивен во споредба со оној на Италија, кој содржи деветнаесет земји), туку пред се забрзувањето на правилото кое предвидува назначување на безбедни земји дури и со територијални исклучоци или за категории луѓе. Сигурен чекор напред во миграциските политики, кој пред сè и дава причина на италијанската влада, секогаш во првата линија на јужниот фронт на Унијата.