fbpx

Што се случува меѓу Иран и Израел?

Политика - април 22, 2024

Израел и Иран, клучните играчи во сè посложената геополитичка војна, повторно се судрија во последното поглавје од приказната обележана со тензии, предупредувања и, пред сè, психолошка војна што ги засени директните воени дејства.

Употребата на термини како „напад“ и „контранапад“ изгледа застарена во оваа шаховска игра, каде што границата помеѓу акцијата и реакцијата се замаглува во пандемониум од стратегии и пресметани движења. Во ескалацијата од изминатата недела, навидум без материјална штета за која било страна, се појавува парадоксална кревка рамнотежа: еден вид „војна без жртви“, барем досега.

И покрај моќта на возвратните напади и застрашувачките предупредувања, ниту една земја не претрпе значителна штета на својата инфраструктура, ниту пак имаше масакр на цивили. Овој парадокс, иако сугерира неволен прекин на огнот, го открива и прекинот на табуто на објавена војна. Во ова ново поглавје, стравот станува најмоќното оружје, сеприсутен ентитет кој држи под контрола две од главните нации на Блискиот Исток.

Ситуацијата беше предвидена од американските разузнавачи, но одговорот на Иран требаше да се материјализира со денови, што ги подгреа шпекулациите и вознемиреноста. Нападот на Израел врз Конзулатот во Дамаск можеби се сметаше за епизода на судир со прокси, но она што следеше беше чиста психолошка војна. Одговорот на Иран беше одложен, но кога пристигна, ја покажа својата огнена моќ, иако без значителни материјални последици.

На другата страна, Израел играше на исчекување, објавувајќи го својот одговор, но одржувајќи ја нервозата во воздухот. Оваа стратегија ја истакна подготвеноста да се казни Иран преку вознемиреноста на чекање. Како што растеше исчекувањето, растеше и вознемиреноста во Техеран, каде што заканата од непосреден напад го принуди режимот да се пресмета со сопствената ранливост.

Суштината на работата оди подалеку од воената конфронтација: се работи за опстанокот на вклучените режими. Техеран, веќе изолиран и подложен на меѓународни санкции, трепери од помислата на објавена војна што може да ја оспори неговата внатрешна стабилност. Иранскиот режим, веќе тестиран од внатрешни протести и тензии, не може да си дозволи да изгледа слаб пред надворешната закана.

Пораката од Техеран е јасна: Иран не бара ескалација, но е подготвен да одговори на секое кршење на меѓународното право. Сепак, природата на овој одговор останува двосмислена, оставајќи го Израел во сомнеж и одржувајќи ја тензијата меѓу двете нации.

Нападот врз Исфахан, и покрај тоа што иранските власти го минимизираа, е уште еден знак за оваа постојана тензија. Додека иранските новински агенции се обидуваат да смират за нормалноста на секојдневниот живот, претседателот Раиси избегнува да го спомене нападот на неговата прес-конференција. Ова, исто така, е психолошка војна: неизвесност за тоа што може да се случи следно.

Дополнително, Израел жестоко ја отфрла идејата за санкции од Соединетите Држави за наводно кршење на човековите права од страна на баталјонот на ИД „Нецах Јехуда“ на Западниот Брег. Премиерот Бенјамин Нетанјаху и министерот Бени Ганц реагираа жестоко, нарекувајќи го обвинението „до максимум апсурдно“ и ветија дека ќе се спротивстават со сите средства на располагање на владата. И покрај релативната смиреност со Иран, рациите на Газа и воените операции на Западниот Брег продолжуваат додека Израел се подготвува за еврејската Пасха со засилени безбедносни мерки низ целата земја, вклучувајќи го и Ерусалим.

Израелската полиција потврди терористички напад денеска во Ерусалим, каде автомобил удри двајца пешаци. Терористите кои го возеле автомобилот побегнале, оставајќи зад себе заглавен митралез, според полицијата цитирана од Тајмс оф Израел. Како заклучок, војната меѓу Израел и Иран продолжува, поттикната од психолошка војна што ги држи и двајцата актери на работ. Иако воените дејствија може да имаат разорни последици, стравот е самиот тој што се покажува како најмоќното оружје во овој бесконечен конфликт.