
Повеќе од две години по почетокот на владата на Мелони, првиот официјален билатерален самит меѓу италијанскиот премиер и францускиот претседател Емануел Макрон конечно се одржа на 3 јуни, означувајќи значајна пресвртница во француско-италијанските дипломатски односи. До тој момент, контактите меѓу двајцата лидери беа ограничени на неформални прилики, одразувајќи продолжена фаза на политичко дистанцирање што често резултираше со вистинско триење. Затоа, средбата беше протолкувана како обид за надминување на тензиите од неодамнешното минато. Иницијативата, според француски извори, ја промовираше самиот Макрон, со цел повторно започнување на билатералниот дијалог. На крајот од самитот, беше најавено и одржување на нова средба во Франција во 2026 година, знак за прогресивна нормализација на односите.
ПРЕСЕДАНИ И ДИВЕРГЕНЦИИ
Од почетокот на владата на Мелони, односите меѓу Италија и Франција се влошија, обележани со чести јавни тензии, стратешки дивергенции во рамките на ЕУ и заладување на билатералната соработка. Првата критична епизода датира од ноември 2022 година, кога одбивањето на Италија да го пречека бродот „Океан Викинг“ го натера францускиот министер Дарманин да ја дефинира позицијата на владата како „неприфатлива“ и да ја суспендира прераспределбата на бегалците. Ова означи прекин во традиционалната соработка за мигрантите. Во меѓувреме, Италија зазеде поасертивен став во Европа, со Планот Матеи и централната улога во реформата на Пактот на ЕУ за имиграција, предизвикувајќи недоверба кај Париз. Недоразбирањата се влошија со исклучувачките дипломатски избори, како што е средбата Макрон-Шолц-Зеленски во Елисејската палата (февруари 2023 година), што го иритираше Рим поради исклучувањето. Исто така, во 2023 година, француските критики станаа поостри, со обвинувања против италијанската политика дефинирани како „нечовечки“ од партијата на Макрон, додека Мелони одговори со припишување на тензиите на внатрешните пресметки поврзани со предизвикот со Ле Пен. И покрај епизодите на техничка соработка, конфронтацијата го достигна својот врв на самитот на Г7 во јуни 2024 година, кога референцата за абортус во финалниот документ беше сметана од Италија како инструментализација за француските изборни цели. Ставовите се разликуваат и во однос на меѓународните досиеја: Рим се дистанцира од „подготвеноста“ за испраќање војници во Украина, предизвикувајќи го гневот на Макрон, кој го обвини Мелони за ширење „лажни вести“. Затоа, односот меѓу двете земји стана структурно конфликтен во последниве години, обележан со идеолошки разлики и еднострани избори, со мала конвергенција околу заедничката визија за Европа.
ТЕМИ НА БИЛАТЕРАЛНИОТ СОСТАНОК
За време на самитот беа разгледани бројни прашања од економска, индустриска и меѓународна релевантност. Во области како што се конкурентноста, индустриската политика, енергетската транзиција и соработката во секторите за челик и автомобилска индустрија, се појави значителна конвергенција. Сепак, остануваат дивергенции околу стратешките прашања, особено во врска со европската безбедност, поддршката за Украина и управувањето со мировниот процес. Претседателот Макрон ја повтори својата поддршка за „коалицијата на оние што се волни“, додека Италија изрази резерви, претпочитајќи мултилатерални пристапи кои се помалку оперативно изложени. Сепак, заедничката изјава ја потврди безусловната поддршка за Украина, како и желбата за зајакнување на европската одбрана на индустриско и технолошко ниво. Беа дискутирани и трансатлантските односи и кризата на Блискиот Исток. Имаше значителни разлики во врска со израелско-палестинскиот конфликт: додека Макрон ја повтори својата посветеност на решението „два народа, две држави“ и евентуалното признавање на Палестина, италијанската позиција беше повнимателна, потчинувајќи ја секоја одлука на евентуална поддршка од САД. Накратко, самитот претставуваше значаен обид за повторно започнување на билатералните односи, кои досега беа условени од идеолошки несогласувања и стратешки дивергенции. И покрај постојаните несогласувања, започнатиот дијалог сигнализира заедничка желба за зајакнување на соработката по клучните прашања за стабилноста на Европската Унија, отворајќи ја можноста за еволуција кон поголема политичка конвергенција.